Ngày 10/5/2025, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Nghị quyết số 202/2025/QH15 về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương, với mục tiêu nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo của các địa phương trong quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, công tác quản lý đăng ký kinh doanh tại tỉnh Phú Thọ – một trong những lĩnh vực gắn trực tiếp với đời sống doanh nghiệp – đang đứng trước yêu cầu phải chuyển mình mạnh mẽ, thích ứng với cơ chế quản lý mới.
- Tác động của Nghị quyết 202/2025/QH15 đến công tác đăng ký kinh doanh
Nghị quyết 202 đặt trọng tâm vào việc phân cấp mạnh mẽ hơn cho chính quyền địa phương, trong đó có các nội dung liên quan đến cấp giấy phép, quản lý doanh nghiệp, hộ kinh doanh và hợp tác xã. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các địa phương chủ động tổ chức lại bộ máy quản lý đăng ký kinh doanh theo hướng tinh gọn, hiệu quả, gắn sát với thực tiễn địa bàn. Tuy nhiên, đi cùng với đó là những thách thức đáng kể:
• Tăng khối lượng công việc quản lý tại cấp huyện, cấp xã nếu không có quy chuẩn và hệ thống dữ liệu đồng bộ.
• Nguy cơ thiếu thống nhất trong quy trình, cách hiểu và áp dụng pháp luật giữa các địa phương nếu không được hướng dẫn chi tiết.
• Đòi hỏi nâng cao năng lực cán bộ thực hiện nhiệm vụ đăng ký kinh doanh tại cơ sở.
• Cần đảm bảo tính liên thông, minh bạch, kịp thời giữa dữ liệu địa phương và hệ thống đăng ký doanh nghiệp quốc gia.
- Hướng đi của tỉnh Phú Thọ trong triển khai công tác quản lý đăng ký kinh doanh
Với định hướng “lấy doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, tỉnh Phú Thọ đang chủ động triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo quản lý hiệu quả hoạt động đăng ký kinh doanh trong khuôn khổ Nghị quyết 202:
- Tăng cường phân cấp nhưng vẫn đảm bảo giám sát chặt chẽ
Sở Tài chính chỉ đạo Phòng Đăng ký kinh doanh và Phát triển doanh nghiệp, đã xây dựng các hướng dẫn chuyên môn và tổ chức tập huấn để phân cấp cho các Trung tâm Hành chính công cấp xã thực hiện một số khâu trong tiếp nhận, xử lý hồ sơ doanh nghiệp, hộ kinh doanh.
Tuy nhiên, việc phân cấp này luôn đi kèm với:
• Cơ chế kiểm tra hậu kiểm chặt chẽ của cấp tỉnh.
• Ứng dụng phần mềm thống nhất, liên thông toàn tỉnh trong quản lý hồ sơ.
• Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở về nghiệp vụ, đặc biệt là quy định mới trong Luật Doanh nghiệp, Luật Hỗ trợ DNNVV, Luật Hợp tác xã (sửa đổi)…
b) Tăng cường số hóa và minh bạch thông tin
Việc quản lý đăng ký kinh doanh trong thời đại chuyển đổi số đòi hỏi phải ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin. Phú Thọ đã triển khai:
• 100% hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng được tiếp nhận, xử lý không quá 2 ngày làm việc.
• Tích hợp cổng thông tin doanh nghiệp tỉnh Phú Thọ với Cổng Dịch vụ công Quốc gia, tạo thuận lợi cho người dân tra cứu, giám sát quy trình xử lý hồ sơ.
• Áp dụng hệ thống quản lý mã định danh hành chính, đảm bảo tính liên tục và thống nhất khi có thay đổi địa giới hành chính hoặc sắp xếp lại đơn vị quản lý.
c) Gắn đăng ký kinh doanh với hỗ trợ phát triển doanh nghiệp
Quản lý đăng ký kinh doanh không chỉ là việc cấp phép, mà cần gắn với công tác hỗ trợ sau đăng ký. Phòng Đăng ký kinh doanh và Phát triển doanh nghiệp tỉnh đã phối hợp với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, Cục Thuế tỉnh, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh… để:
• Tư vấn chính sách tài chính, thuế, tiếp cận vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
• Hướng dẫn cho doanh nghiệp mới thành lập về trách nhiệm pháp lý, thủ tục ban đầu, tiếp cận dịch vụ số hóa.
• Triển khai các mô hình “đăng ký doanh nghiệp một cửa kết hợp hỗ trợ khởi nghiệp” tại một số địa phương có tỷ lệ DN mới cao.
- Kiến nghị và định hướng
Để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 202 trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, tỉnh Phú Thọ đề xuất:
• Ban hành khung hướng dẫn cụ thể về phân cấp đăng ký kinh doanh giữa cấp tỉnh và huyện, tránh mâu thuẫn pháp lý.
• Tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, dữ liệu đăng ký kinh doanh đồng bộ với các ngành thuế, bảo hiểm xã hội, tư pháp…
• Tăng cường cơ chế phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương trong quản lý doanh nghiệp theo mô hình “vòng đời doanh nghiệp” – từ thành lập, hoạt động đến giải thể hoặc chuyển đổi.
4. Kết luận
Thực hiện Nghị quyết số 202/2025/QH15 là bước đi quan trọng trong việc đổi mới tổ chức bộ máy hành chính, phân cấp mạnh cho địa phương. Trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, đây là cơ hội để tái cấu trúc hệ thống quản lý theo hướng gần dân, sát thực tế và linh hoạt hơn. Với tinh thần cải cách hành chính sâu rộng và sự chỉ đạo quyết liệt từ UBND tỉnh, công tác đăng ký kinh doanh tại Phú Thọ hứa hẹn sẽ có những chuyển biến tích cực, góp phần tạo dựng môi trường đầu tư thông thoáng, đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình phát triển bền vững.